Pliki systemu TeXLive są umieszczone nie w jednym a w kilku katalogach. Listę tych katalogów otrzymamy wykonując polecenie:

kpsewhich -expand-var '$TEXMF'

Mówiąc bardziej precyzyjnie: $TEXMFMAIN to katalog główny (korzeń główny instalacji), którego zawartość nie powinna być modyfikowana w inny sposób niż poprzez tlmgr; $TEXMFLOCAL -- tu można instalować coś prywatnego, co będzie dostępne dla wszystkich użytkowników systemu (system-wide); $TEXMFHOME -- prywatne pliki użytkownika (user-specific files).

kpsewhich --expand-var '$TEXMFMAIN' # korzeń główny = to co dała fabryka
kpsewhich --expand-var '$TEXMFLOCAL' # korzeń lokalnych zmian dla całej instalacji 
kpsewhich --expand-var '$TEXMFHOME' # lokalne nastawy użytkownika

Kolejność wyszukiwania plików jest taka, że najpierw jest przeszukiwane drzewo katalogów o korzeniu $TEXMFHOME a potem $TEXMFLOCAL a na końcu $TEXMFMAIN.

System TeX konfiguruje się edytując plik texmf.cnf. Plik ten można odszukać w następujący sposób:

kpsewhich texmf.cnf

/usr/local/texlive/2011/texmf.cnf

Po zainstalowaniu czegokolwiek w $TEXMFHOME należy wykonać texhash $HOME/texmf. Po modyfikacji zawartości $TEXMFLOCAL też należy wykonać texhash (jako root).

Powtórzyłem procedurę opisaną w Próbowanie fontów STIX, tj.:

otftotfm -a -e qx.enc STIXGeneral.otf STIXGeneral--qx

Powyższe generuje pliki vf/tfm/pfb w odpowiednie podkatalogi katalogu /home/tomek/.texlive2011. Uruchamia nawet program updmap, ale coś tam jest nie tak:

otftotfm -a -e qx.enc STIXGeneral.otf STIXGeneral--q
I had to round some heights by 18.0000000 units.
I had to round some depths by 3.0000000 units.
I had to round some heights by 18.0000000 units.
I had to round some depths by 3.0000000 units.
Config file: "/home/tomek/.texlive2011/texmf-config/web2c/updmap.cfg"
/home/tomek/.texlive2011/texmf-config/web2c/updmap.cfg unchanged.  Map files not recreated.
/opt/tex/bin/updmap: Updating ls-R files.
otftotfm: warning: `updmap --nomkmap --enable Map \
  /home/tomek/.texlive2011/texmf-var/fonts/map/dvips/lcdftools/lcdftools.map; 
  updmap >/dev/null 2>&1' exited with status 1;
otftotfm: warning: run it manually to check for errors

Powtarzam zatem:

$ updmap --nomkmap --enable Map /home/tomek/.texlive2011/texmf-var/fonts/map/dvips/lcdftools/lcdftools.map
updmap --nomkmap --enable Map /home/tomek/.texlive2011/texmf-var/fonts/map/dvips/lcdftools/lcdftools.map
Config file: "/home/tomek/.texlive2011/texmf-config/web2c/updmap.cfg"
/home/tomek/.texlive2011/texmf-config/web2c/updmap.cfg unchanged.  Map files not recreated.
/opt/tex/bin/updmap: Updating ls-R files.
## nie wiem o co chodzi, ale jedziemy dalej
##
$ updmap
updmap
Config file: "/home/tomek/.texlive2011/texmf-config/web2c/updmap.cfg"
 .. .. .. 
ERROR:  The following map file(s) couldn't be found:
	/home/tomek/.texlive2011/texmf-var/fonts/map/dvips/lcdftools/lcdftools.map
Did you run mktexlsr?

updmap nie może zatem odszukać pliku lcdftools.map zadeklarowanego w pliku ~/.texlive2011/texmf-config/web2c/updmap.cfg

Próby ustalenia co jest nie tak zawiodły:

kpsewhich -expand-path  '$TEXFONTMAPS'

Wydruk z powyższego zawiera ~/.texlive2011/texmf-var/fonts/map/dvips/lcdftools a wykonanie mktexlsr nie pomaga.

Skopiowałem zatem lcdftools.map do katalogu systemowego /usr/local/texlive/2011/texmf-var/fonts/map/dvips/updmap. Potem

## jako root
mktexlsr ; 
## jako zwykły użytkownik, bo pliki tfm/vf/pfb są w moim katalogu domowym
updmap

Teraz działa. Wygląda na błąd w TL 2011. Znalazłem nawet w google radę zdesperowanego użytkownika, który radził wywalenie updmap.

Banalny dokument:

\documentclass[a4page]{book}
\usepackage{fontspec} %<-- włącza LM wymaga xetexa
\begin{document} 
 Hopla 
\end{document}

Przy kompilacji XeLaTeXem (fontspec nie działa ze zwykłym LaTeXem) spowodował komunikat o brakującym pakiecie expl3.sty oraz xparse.sty. [Używam TL2010 a konkretnie tzw. GUST scheme, zainstalowane poprzez WWW.]

Aby dociągnąć brakujące pakiety skorzystałem po raz pierwszy w życiu z tlmgr.

$ tlmgr search --global expl3    
tlmgr: package repository http://dante.ctan.org/tex-archive/systems/texlive/tlnet
 expl3 - Packages supporting LaTeX3 programming conventions.
 siunitx - A comprehensive (SI) units package.
 unicode-math - Unicode mathematics support for XeTeX and LuaTeX.
 xpackages - High-level LaTeX3 concepts.

$ tlmgr search --global xparse
tlmgr: package repository http://dante.ctan.org/tex-archive/systems/texlive/tlnet
 xpackages - High-level LaTeX3 concepts.

$ tlmgr install expl3

tlmgr: package repository http://dante.ctan.org/tex-archive/systems/texlive/tlnet
[1/1, ??:??/??:??] install: expl3 [2513k]
tlmgr: package log updated at /usr/local/texlive/2010/texmf-var/web2c/tlmgr.log
running mktexlsr ...
done running mktexlsr.

$ tlmgr install xpackages

tlmgr: package repository http://dante.ctan.org/tex-archive/systems/texlive/tlnet
[1/1, ??:??/??:??] install: xpackages [2401k]
tlmgr: package log updated at /usr/local/texlive/2010/texmf-var/web2c/tlmgr.log
running mktexlsr ...
done running mktexlsr.